Moederschap 101
“101” zoals ze in de Amerikaanse films en series ook altijd zeggen als je een beginnerscursus volgt op school, hé. Een tijdje geleden ontdekte ik dat mijn schoonzus en -broer hun eerste kindje verwachten. Een paar weken later hoorde ik dat een van mijn beste vriendinnen ook bezwangerd werd door haar kersverse man. Dat zorgde ervoor dat ik af en toe dacht: “Oh, ik moet haar zeker eens vertellen dat blablabla” of “Ik hoop dat ze niet gaat denken/vinden/geloven dat zus en zo”. En dan ben ik gedurende een paar weken een aantal dingen beginnen opschrijven, gewoon losse gedachten en ideetjes. Zo’n beetje een leidraad van tips en raadgevingen die ik, met mijn zotte maaaaaaandenlange ervaring (kuch kuch), zou willen meegeven aan aanstaande mama’s. Dit zijn dingen die op ons van toepassing zijn, dus misschien zullen ze niet voor iedereen gelden. Ge doet ermee wat ge wilt! Oh ja, dit wordt een lánge post. Beknoptheid is niet echt aan mij besteed.
1. Als je beslist dat je borstvoeding een kans wil geven, zorg dan dat je op z’n minst een beetje geïnformeerd bent voor je naar het ziekenhuis vertrekt om te bevallen. Ik wist er heel weinig over en wou me er ook niet echt op vastpinnen. Het is nooit in mij opgekomen dat ik mijn kind kunstvoeding zou moeten geven, maar ik was me wel heel erg bewust van de vele mama’s bij wie het tegenwoordig “niet lukt”. Ik kreeg van een vriendin die een paar maanden voor mij bevallen was een goed boek over borstvoeding maar moet helaas bekennen dat ik dat boek hoogstens eens doorbladerd heb. Achteraf gezien heb ik veel chance gehad, denk ik. We zijn nooit tegen grote problemen aangelopen, maar toch zijn er af en toe nog steeds momenten waarop de borstvoeding wat stroever verloopt. Zo was Elliot onlangs ziek en weigerde hij aan de linkerkant te drinken. Op zulke momenten is het goed als je weet waar je terecht kan. Ik heb gebeld met iemand van La Leche League. Zij kon mij geruststellen en een paar goeie tips geven (het kwam erop neer dat ik Elliot enkel nog aan de rechterkant aanlegde en dan links kolfde om mijn productie aan die kant veilig te stellen). Ik denk dat het wel aan te raden is dat je, voor je bevalt, weet waar je op moet letten als je je kindje aanlegt (hapt het mooi aan of niet?) en dat je ook de basics kent van hoe vaak een kindje wil/mag drinken (lees: zo vaak het wil) en hoe je weet dat je kindje aan de borst wil. Los daarvan denk ik dat ik de volgende keer, zelfs al heb ik al een kindje gekregen en aan de borst gevoed, wel op voorhand een lactatiekundige ga contacteren. Als er zich dan een probleem zou voordoen, heb ik meteen een vaste contactpersoon bij wie ik terecht kan. Dat zou ik ook iedereen aanraden: trek snel genoeg aan de alarmbel als je ‘t gevoel hebt dat het fout aan het lopen is.
2. Probeer je kind niet in een schema te duwen. Ik denk dat dit er eentje is die je pas gaandeweg ontdekt. Je kan veel plannen, maar uiteindelijk is het altijd je kind dat beslist hoe de dag zal verlopen. Klaas en ik zijn daar echt in gegroeid en ik denk eigenlijk dat het pas sinds de laatste maanden is dat we hier echt op een goeie manier mee omgaan. Eigenlijk gaat dat ook over verschillende aspecten van het ouderschap/opvoeden. Zo zag ik onlangs een filmpje terug van een mini-Elliot, hij kan echt maar een paar weken oud geweest zijn, die op de borst van Klaas lag en daar zijn mondje open en toe zat te doen en een beetje aan zijn handje zat te sabbelen. Toen ik dat terugzag, dacht ik: “Woman! Dat kind heeft honger! Leg het aan!” Maar op dat moment was ik nog altijd ingesteld op het idee dat Elliot “netjes om de 3 uur honger had”. Zo zeiden ze dat in ‘t ziekenhuis en ergens onderweg had ik mijzelf ervan overtuigd dat dat effectief zo was. En dus probeerde ik altijd mooi 3 uur te wachten voor ik hem opnieuw aanlegde. Een ander voorbeeld is dat we onze afspraken een beetje proberen in te plannen in Elliots dutjes als we ergens naartoe moeten, maar dat lukt láng niet altijd. We nemen meestal wel een reisbedje mee, maar soms lukt het hem niet om in slaap te vallen als hij niet thuis is. En als we dan te lang wachten om met hem naar huis te gaan, dan zitten we de rest van de avond met een baby die het moeilijk heeft. We beseffen heel goed dat veel mensen dit echt compleet fout vinden. Dat Elliot zich maar moet leren aanpassen en dat we het onszelf moeilijk maken door mee te gaan in zijn ritme. Wij zijn echter van mening dat wij ervoor gekozen hebben om een kind te krijgen en dat het dan maar normaal is dat wij ons aanpassen aan hem en niet omgekeerd. En als hij er klaar voor is, zal dat allemaal wel loslopen.
3. Wasbare borstcompressen! Seriously, ik heb maaaaaanden met wegwerp gedaan en ergens vorige maand of zo eindelijk de overstap naar wasbaar gemaakt. Ik had het véél eerder moeten doen. Mijn wegwerpcompressen kosten 7 euro per doos, dus ik vond dat dat goed meeviel. Tot je merkt dat je ongeveer 2 weken met een doos doet. En de doos altijd net leeg blijkt te zijn op zaterdagavond of op zondag. Echt, als je borstvoeding wil geven, koop dan vooral zo snel mogelijk wasbare compressen! Ik heb er van Mammae, die passen mooi bij mijn twee voedingsbeha’s, en dunnere van Myllymuksut. Ook heel content van. Ik heb wel nog een doos wegwerp in de kast staan, want de was, tja, soms lopen we daar eens wat achter.
4. Zoek een mamagroepje. Toen ik ontdekte dat ik zwanger was, meldde ik me aan op een forum voor aanstaande mama’s. We waren allemaal uitgerekend voor januari. Voor onze eigen privacy zijn we toen overgestapt naar een geheime groep op Facebook. We zijn met 24 en ondertussen zijn we nu al anderhalf jaar aan ‘t tetteren. Echt zalig om zo’n vriendschap op internet te vinden. En ook wel handig, want er is altijd wel iemand die hetzelfde probleem heeft of die zich dezelfde dingen afvraagt.
5. Er bestaan kniekousen voor baby’s. Elliot is zo’n baby die op elk moment van de dag maar één kous aan heeft. De andere is dan ergens verloren gegaan tijdens het kruipen/spelen/slapen. Dus nu koop ik kniekousen in de Zeeman en die blijven toch al langer aan dan zijn gewone kousen.
6. Zoals iedereen je zal zeggen: volg je eigen gevoel, want dat is meestal het juiste. Maar toch nuanceer ik dat graag een beetje. Soms kan je ook echt overtuigd zijn van je eigen gevoel, daar ook naar handelen, maar dan merken dat je toch verkeerd zat. Als ik, met wat ik nu weet, terugkijk op de eerste maanden van Elliots leven, dan zie ik dat ik nu veel dingen anders zou aanpakken. De borstvoeding is daar een voorbeeld van, zoals ik hierboven al zei. Ik zou hem veel vaker aangelegd hebben dan slechts om de 2,5-3 uur. Ik zou ook niet gepanikeerd hebben over ‘t feit dat hij soms alleen op onze borst of onze arm wou slapen. Dat zijn fases en daar groeien ze ook wel weer uit, eens ze er klaar voor zijn. Volg dus je eigen gevoel, maar zorg er wel voor dat je je informeert. Als je borstvoeding wil gaan geven, vraag dan raad of tips aan iemand die al succesvol borstvoeding heeft gegeven en er veel van weet. Als je een wereldreis wil maken, ga je toch ook niet te rade gaan bij iemand die alleen naar de Belgische kust op reis gaat, hé?
7. Een babykamer richt je in voor jezelf. Achteraf bekeken ben ik blij dat wij geen extra kamer voorhanden hadden, want de babykamer is iets waar ik mezelf echt in zou verloren zijn tijdens mijn zwangerschap. In mijn mamagroepje zijn er nog mama’s die het zeggen: voor die kinderkamer heb je álle tijd van de wereld. De eerste maanden slaapt de baby toch bij jullie op de kamer. Elliot slaapt nog altijd bij ons, en dat zal waarschijnlijk nog wel een paar jaar zo blijven. Al ligt dat vooral aan het feit dat we geen volwaardige tweede kamer hebben, maar dan nog. Niks zo makkelijk als je baby op je eigen kamer hebben. :-)
8. Sinds ik begonnen ben met mijn stage in september hebben we hier de klik gemaakt om in te zetten op positief opvoeden. Voorlopig betekent dat vooral dat we in plaats van dingen gewoon te verbieden eerder gaan uitleggen waarom iets niet mag. Als we vlakaf zeggen “Nee, dat mag niet” begint Elliot keihard te wenen. Da’s voor niemand tof. Als we zeggen “blijf daar eens af, want dat kan breken en dan kan je je pijn doen” blijft hij kalm, ook al snapt hij nog niet echt wat we zeggen. En dan richten we zijn aandacht op iets anders. We laten hem ook niet wenen, want we geloven niet dat een baby daar ook maar iéts door leert, behalve dan dat zijn ouders hem aan zijn lot overlaten. Dat klinkt misschien cru, maar het is wel hoe wij het zien en wat bovendien door talloze onderzoeken al bewezen is.
9. Zeg niet op voorhand dat je zus of zo gaat doen, op een bepaalde manier gaat opvoeden of een bepaalde kwestie op een bepaalde manier gaat aanpakken. Je wéét dat niet. :-) Toen ik nog zwanger was, zei ik volgens mij ook dat een pedagogische tik zeker moest kunnen en dat het maar normaal was om je baby efkes te laten wenen. Bij mij zijn dat dingen waar ik echt drastisch anders over ben gaan denken eens dat kindje er dan effectief was.
10. Koop op voorhand geen borstvoedingsbeha’s! Ik kocht tijdens mijn zwangerschap in de H&M 5 borstvoedingsbeha’s en ik heb ze nooit kunnen gebruiken omdat ze véél te klein bleken te zijn. In de H&M hebben ze wel voedingstopjes met een versteviging aan de borsten en die zijn perfectly fine voor de eerste weken borstvoeding. Als je dan weer een beetje meer jezelf bent en je borsten hun “definitieve omvang” hebben, kan je gaan shoppen voor een echt goede beha. Ik raad voor overdag een Mammae aan. Die zitten supergoed en je kan er heel subtiel in voeden. Voor ‘s nachts heb ik er eentje zonder beugel van Anita uit de Orchestra, als ik me niet vergis. Zit ook heel gemakkelijk en da’s toch wel een must wanneer je slaapt.
11. Bereid je voor op veel onbegrip als je “andere” keuzes maakt dan wat tegenwoordig gangbaar is. Zelf krijg ik echt heel vaak het gevoel dat anderen vinden dat ik het niet goed doe en dat zij mijn kind beter zouden kunnen opvoeden. Of ze dat zelf echt zo denken, weet ik niet, maar voor mij voelt het wel zo aan. Dat is ook heel dubbel: enerzijds voel je je kwaad en gekwetst omdat je weet dat je doet wat goed is, maar anderzijds begin je op den duur toch te twijfelen en krijg je zin om de handdoek in de ring te gooien en het hen zelf te laten doen. Allechance dat ik geen opgever ben, haha. Steun van je wederhelft is hier ook onontbeerlijk, maar op dat vlak heb ik gelukkig echt veel geluk.
12. Als er nog iets is dat je wil leren, doe het dan nog tijdens je zwangerschap. Ik vind het nu superjammer dat ik pas na Elliots geboorte ben gestart met haken en het lukt nu echt niet om me daar aan te zetten. Het gaat nog niet snel omdat ik het nog niet goed genoeg kan en dat zorgt ervoor dat ik er meestal gewoon niet aan begin. Had ik het tijdens mijn zwangerschap al geleerd, dan zou het nu een fluitje van een cent geweest zijn. Denk ik.
13. Koop zelf op voorhand niet te veel dingen van je geboortelijst. Veel dingen blijk je achteraf niet echt nodig te hebben. Wij kochten zelf bijvoorbeeld 3 overtrekken voor het verzorgingskussen en uiteindelijk hebben we die na een paar weken definitief opgeborgen omdat Elliot zo’n overtrek zag als een extra luier. De luier ging uit en hup, het was plots heel dringend! Met onze flesjes hebben we geluk gehad, maar er zijn veel mama’s die grote hoeveelheden flesjes van een of ander merk op hun lijst zetten, die allemaal kopen, en dan ontdekken dat hun kindje van die flessen niet wil drinken. Start met 1 of 2 flesjes en kijk eerst of je kindje die wil.
14. Het Schuldgevoel. Oh ja. The Big One. Bereid je voor op het feit dat je je over álles schuldig gaat voelen. Dat je gaat werken en daardoor je kind niet ziet. Dat je niet gaat werken en daardoor de toekomst van je kind hypothekeert. Dat je soms niet meer weet wat je moet doen om je kind te troosten omdat je niet echt weet wat er hem scheelt. Dat je zijn oorontsteking niet kan overnemen zodat hij zich beter voelt. Dat je in den beginne nog een onwetend, kersvers moedertje was en dingen deed die je nu niet meer zou gedaan hebben. Je eerste kind is altijd een beetje leren, denk ik. Ocharme het kind. Maar hopelijk herinneren ze zich daar later niks meer van. :-)
Jullie nog tips? Ik vind het altijd wel interessant om te horen wat andere mama’s zouden aanraden aan mommies-to-be.